ਬਾਬੇ ਦਾ ਕੁੱਕੜ

ਅਮਰਜੀਤ ਢਿੱਲੋਂ
ਆਖਰ ਕੁੱਕੜ ਗਿਆ ਕਿੱਥੇ? ਕੁੱਕੜ ਦੀ ਚੋਰੀ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਹਜ਼ਰੈਤ ਕੱਢਣ ਵਾਲਾ ਬਾਬਾ ਡਾਢ•ਾ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਸੀ। ਉਹ ਤਾਂ ਹਜ਼ਰੈਤ ਰਾਹੀਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਚੋਰੀਆਂ ਦੱਸਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦਾ ਸੀ, ਪਰ ਅੱਜ ਉਸ ਦਾ ਕੁੱਕੜ. . .
ਬਾਬਾ ਸੁਣਿਐਂ ਤੇਰਾ ਕੁੱਕੜ ਚੋਰੀ ਹੋ ਗਿਆ, ਬਾਬੇ ਦੇ ਗਆਂਢ 'ਚ ਰਹਿੰਦੇ ਦੋ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੇ ਆਉਂਦਿਆਂ ਹੀ ਕਿਹਾ। ਬਾਬਾ ਕੱਢ ਖਾਂ ਫਿਰ ਕੁੱਕੜ ਦੀ ਹਜ਼ਰੈਤ. . ਬਾਬੇ ਨੇ ਅਣਮੰਨੇ ਜਿਹੇ ਮਨ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਰੋਜ਼ ਵਾਲੇ ਸਿਖਾਂਦਰੂ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਆਵਾਜ਼ ਮਾਰੀ ਅਤੇ ਉਹ ਆਉਂਦਿਆਂ ਹੀ ਬਾਬੇ ਦੇ ਹੱਥ ਦੇ ਅੰਗੂਠੇ ਵੱਲ ਵੇਂਹਦਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ. . . . ਔਹ ਆ ਗਿਆ ਪਾਣੀ ਵਾਲਾ . . . ਝਾੜੂ ਵਾਲਾ! ਔਹ ਕਾਲੀ ਪੱਗ ਵਾਲਾ ਮੁੰਡਾ ਤੁਰਿਆ ਆਉਂਦੈ. . .ਔਹ ਪਾ 'ਤੇ ਕੁੱਕੜ ਨੂੰ ਦਾਣੇ, ਕੁੱਕੜ ਚੁੱਕ ਕੇ ਦੇ ਲਿਆ ਕੱਛ ਵਿੱਚ ਤੇ ਪੈ ਗਿਆ ਡੇਲਿਆਂ ਵਾਲੀ ਦੇ ਰਾਹ. . . .
ਅੱਛਾ! ਅੱਛਾ! ਇਹ ਡੇਲਿਆਂ ਵਾਲੀ ਆਲਾ ਗੁਰਮਾ ਅਮਲੀ ਐ, ਲੈ ਫੜ• ਲਿਆ ਚੋਰ। ਬਾਬੇ ਨੇ ਮੁੰਡਿਆਂ ਵੱਲ ਜੇਤੂ ਅੰਦਾਜ਼ 'ਚ ਦੇਖਦਿਆਂ ਕਿਹਾ। ਦੋਵੇਂ ਮੁੰਡੇ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਵੱਲ ਦੇਖ ਕੇ ਗੁੱਝਾ ਜਿਹਾ ਮੁਸਕਰਾਏ ਅਤੇ ਘਰ ਵੱਲ ਚੱਲ ਪਏ। ਘਰ ਆ ਕੇ ਉਨ•ਾਂ ਪਤੀਲੇ 'ਚ ਰਿੱਝ ਰਹੇ ਮੁਰਗੇ ਦਾ ਢੱਕਣ ਚੁੱਕ ਕੇ ਦੇਖਿਆ ਅਤੇ ਕਹਿ ਕਹੇ ਲਾਉਣ ਲੱਗੇ।

ਪੁਜਾਰੀ (ਮਿਥਿਹਾਸਕ ਲੋਕ ਕਥਾ)

ਭਗਵਾਨ ਰਾਜਾ ਰਾਮ ਚੰਦਰ ਦੇ ਦਰਬਾਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਦੁਖੀ ਕੁੱਤਾ ਫਰਿਆਦ ਲੈ ਕੇ ਹਾਜ਼ਰ ਹੋਇਆ। “ਮਹਾਰਾਜ ਮੇਰੇ ਬੇਕਸੂਰ ਦੇ ਇੱਕ ਬ੍ਰਹਿਮਣ ਨੇ ਡਾਂਗ ਮਾਰੀ” ਕੁੱਤੇ ਨੇ ਫਰਿਆਦ ਕੀਤੀ।
ਬ੍ਰਹਿਮਣ ਨੂੰ ਬੁਲਾ ਕੇ ਪੁੱਛਿਆ ਗਿਆ। ਬ੍ਰਹਿਮਣ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹਾਂ ਮਹਾਰਾਜ ਇਹ ਕੁੱਤਾ ਬੇਕਸੂਰ ਹੈ ਦਰਅਸਲ ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਘਰਵਾਲੀ ਨਾਲ ਲੜ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਕੁੱਤਾ ਨਜ਼ਦੀਕ ਆ ਗਿਆ, ਮੈਂ ਗੁੱਸੇ ਵਿੱਚ ਇਹ ਦੇ ਹੀ ਡਾਂਗ ਕੱਢ ਮਾਰੀ। ਇਸ ਬ੍ਰਹਿਮਣ ਨੂੰ ਕੀ ਸਜ਼ਾ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇ ਭਗਵਾਨ ਰਾਮ ਨੇ ਕੁੱਤੇ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ। ਮਹਾਰਾਜ ਇਸ ਨੂੰ ਵੱਡੇ ਮੰਦਰ ਦਾ ਪੁਜਾਰੀ ਬਣਾ ਦਿਓ, ਕੁੱਤਾ ਬੋਲਿਆ। “ਹੈਂ ਇਹ ਕੀ ਸਜ਼ਾ, ਵੱਡੇ ਮੰਦਰ ਦਾ ਪੁਜਾਰੀ? ਉੱਥੇ ਤਾਂ ਰਾਜੇ ਮਹਾਰਾਜੇ ਮੱਥਾ ਟੇਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਬੇਅੰਤ ਚੜ•ਾਵਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਤੇਰਾ ਦਿਮਾਗ ਠੀਕ ਹੈ? ਭਗਵਾਨ ਰਾਮ ਨੇ ਕੁੱਤੇ ਨੂੰ ਫਿਰ ਪੁੱਛਿਆ।
ਕੁੱਤਾ ਨਿਮਰਤਾ ਨਾਲ ਬੋਲਿਆ, ਹਾਂ ਮਹਾਰਾਜ ਬਿਲਕੁੱਲ ਠੀਕ। ਮੈਂ ਵੀ ਉਸੇ ਮੰਦਰ ਦਾ ਪੁਜਾਰੀ ਹੁੰਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਸੌ ਜਨਮ ਕੁੱਤੇ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਕੱਟ ਚੁੱਕਿਆ ਹਾਂ।

ਬੇਇਤਫ਼ਾਕੀ (ਪੁਨਰਕਥਨ)
ਇਹ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਜਦ ਸਕੂਲਾਂ ਨੂੰ ਮਦਰੱਸੇ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਮਾਸਟਰ ਜੀ ਦਾ ਪਜਾਮਾ ਚਾਰ ਉਂਗਲਾਂ ਨੀਵਾਂ ਸਿਉਂਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਸਕੂਲ 'ਚ ਡੀ.ਈ.ਓ. ਨੇ ਆਉਣਾ ਸੀ ਅਤੇ ਮਾਸਟਰ ਜੀ ਨੇ ਇਹੀਓ ਪਜਾਮਾ ਪਾ ਕੇ ਸਕੂਲ 'ਚ ਜਾਣਾ ਸੀ।
ਉਨ•ਾਂ ਘਰਵਾਲੀ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, “ਭਾਗਵਾਨੇ ਮੇਰਾ ਪਜਾਮਾ ਚਾਰ ਉਂਗਲਾਂ ਨੀਵਾਂ ਏ, ਇਸ ਨੂੰ ਕੱਟ ਕੇ ਉੱਚਾ ਕਰਦੇ।” ਮੈਂ ਵਿਹਲੀ ਨੀ ਤੇਰੀ ਖਾਤਿਰ ਘਰਵਾਲੀ ਕੜਕ ਕੇ ਬੋਲੀ। ਫਿਰ ਉਨ•ਾਂ ਨੂੰਹ ਰਾਣੀ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, ਬੇਟਾ ਮੇਰਾ ਪਜਾਮਾ ਚਾਰ ਉਂਗਲਾਂ ਕੱਟ ਕੇ ਉੱਚਾ ਕਰਦੇ। “ਮੈਥੋਂ ਨੀ ਹੁੰਦਾ”, ਨੂੰਹ ਨੇ ਰੁੱਖਾ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ। ਫਿਰ ਉਸ ਧੀ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਜਾਮਾ ਉੱਚਾ ਕਰ ਦੇਵੇ ਪਰ ਉਸ ਨੇ ਵੀ ਜਵਾਬ ਦੇ ਦਿੱਤਾ।
ਰਾਤ ਨੂੰ ਤਿੰਨਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਪਛਤਾਵਾ ਹੋਇਆ ਕਿ ਉਨ•ਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰ•ਾਂ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਸੀ। ਉਹ ਤਿੰਨੇ ਵਾਰੋ ਵਾਰੀ ਉੱਠੀਆਂ ਅਤੇ ਪਜਾਮਾ ਚਾਰ-ਚਾਰ ਉਂਗਲਾਂ ਕੱਟ ਕੇ ਸਿਉਣ ਮਾਰ ਆਈਆਂ। ਸਵੇਰੇ ਮਾਸਟਰ ਜੀ ਪਜਾਮਾ ਪਾਉਣ ਲੱਗੇ ਮੱਥਾ ਫੜ• ਕੇ ਬੈਠ ਗਏ। ਉਧਰੋਂ ਬੱਚਿਆਂ ਨੇਆ ਆਵਾਜ਼ ਮਾਰੀ ਕਿ ਮਾਸਟਰ ਜੀ ਆ ਜੋ, ਡੀ.ਈ.ਓ. ਸਾਹਿਬ ਆਏ ਬੈਠੇ ਨੇ। ਮਾਸਟਰ ਜੀ ਨੇ ਦੁਖੀ ਆਵਾਜ਼ 'ਚ ਕਿਹਾ “ ਓ ਬੱਚਿਓ ਆ ਤਾਂ ਜਾਵਾਂ ਪਰ ਘਰ ਦੀ ਬੇਇਤਫਾਕੀ ਨਹੀਂ ਆਉਣ ਦਿੰਦੀ।