devtian da janam 3

ਹੈ। ਇਸ ਤਕਰਾਰ 'ਚ ਹੀ ਭਿਆਨਕ ਲੜਾਈਆਂ ਹੋਣ ਲੱਗੀਆਂ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦਾ ਲਹੂ ਵਹਿਣ ਲੱਗਾ। ਜਿੰਨਾ ਖੂਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਧਾਰਮਿਕ ਜਨੂੰਨ ਨੇ ਵਹਾਇਆ ਹੈ ਉਨਾਂ ਕੁੱਲ ਕੁਦਰਤੀ ਆਫਤਾਂ ਐਟਮ ਬੰਬ ਹਮਲੇ, ਗੈਸ ਲੀਕ, ਹਵਾਈ, ਸੜਕ ਹਾਦਸੇ ਆਦਿ ਰਾਹੀਂ ਹੋਇਆ ਮਨੁੱਖੀ ਨੁਕਸਾਨ ਉਸ ਸਾਹਮਣੇ ਤੁੱਛ ਹੈ।
ਆਦਿ ਮਨੁੱਖੀ ਸਮਾਜ ਛੋਟੇ ਛੋਟੇ ਕਬੀਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਅਸੱਭਿਆ ਮਨੁੱਖ ਵਿੱਚ ਕਬੀਲੇ ਦੇ ਮੋਢੀ ਲਈ ਡਰ ਅਤੇ ਆਦਰ ਸੀ ਅਤੇ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਾਲਾ ਭੈਅ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਜ਼ਜ਼ਬਿਆਂ ਨੇ ਸੁਪਨਿਆਂ ਅਤੇ ਕਲਪਨਾਵਾਂ ਨਾਲ ਆਦਿ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ਼ ਕਾਰਨ ਧਰਮ ਦਾ ਰੂਪ ਧਾਰਨ ਕੀਤਾ। ਪਸ਼ੂਆਂ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨੇੜਲੇ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਆਦਿ ਮਨੁੱਖ ਨੇ ਪਸ਼ੂ ਦੇਵਤਿਆਂ ਦੀ ਵੀ ਕਲਪਨਾ ਕੀਤੀ। ਉਹ ਕਾਰਨ ਅਤੇ ਕਾਰਜ ਦਾ ਸਬੰਧ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨ 'ਚ ਹੁਸ਼ਿਆਰ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇਸੇ ਕਾਰਨ ਟੂਣੇ-ਟੋਟਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰਨ ਲੱਗ ਪਿਆ। ਅਸਲ 'ਚ ਟੂਣਾ ਟੋਟਕਾ, ਪੂਜਾ ਅਸੱਭਿਆ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਵਿਗਿਆਨ ਹੈ। ਆਦਿ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਮਹਾਂਮਾਰੀ (ਭਿਆਨਕ ਰੋਗਾਂ) ਅਤੇ ਮੌਤ ਦੇ ਡਰ ਕਾਰਨ ਬੜੀ ਬੇਚੈਨੀ ਰਹਿੰਦੀ ਸੀ। ਇਸੇ ਬੇਚੈਨੀ 'ਚੋਂ ਹੀ ਅਰਦਾਸ ਦਾ ਜਨਮ ਹੋਇਆ। ਇਸੇ ਡਰ ਅਤੇ ਕਲਪਨਾ 'ਚੋਂ ਮਨੁੱਖ ਨੇ ਜਾਦੂ, ਟੂਣੇ ਅਤੇ ਛੋਟੇ ਮੋਟੇ ਰੋਗਾਂ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕਰਨ ਦੀ ਰੀਤ ਤੋਰੀ। ਇੱਥੋਂ ਅੱਗੇ ਕਾਫੀ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦੇਵਤਿਆਂ ਦੀ ਕਾਢ ਕੱਢੀ। ਜਦ ਤਿੰਨ ਹਜ਼ਾਰ ਕੁ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਮਨੁੱਖੀ ਮਨ ਹੋਰ ਵਿਕਸਤ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਲਪਿਤ ਦੇਵਤਿਆਂ 'ਤੇ ਸ਼ੰਕਾ ਕਰਨ ਲੱਗਿਆ ਤਾਂ ਰੱਬ ਦੀ ਕਾਢ ਕੱਢੀ ਗਈ। ਇਹ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਕਿ ਰੱਬ ਸਭ ਦੇਵਤਿਆਂ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਹੈ। ਰੱਬ ਬਾਰੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਧਰਮਾਂ ਦੀਆਂ ਵੱਖੋ-ਵੱਖ ਕਲਪਨਾਵਾਂ ਹਨ। ਇਹ ਸਿਲਸਿਲਾ ਅਜੇ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਹੈ ਅਤੇ ਨਿੱਤ ਨਵੇਂ ਰੱਬ ਪੈਦਾ ਕਰਕੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਅਗਿਆਨ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਉਠਾ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਿਰਤ ਲੁੱਟੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਸ਼ੱਕ ਨਹੀਂ ਕਿ ਰੱਬ ਨੂੰ ਮਨੁੱਖ ਨੇ ਹੀ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਖਾਤਮਾ ਵੀ ਮਨੁੱਖ ਨੇ ਹੀ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਜਿੰਨੀ ਛੇਤੀ ਇਸ ਭਰਮ ਦਾ ਖਾਤਮਾ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ, ਉਨੀ ਛੇਤੀ ਹੀ ਮਨੁੱਖ ਦੀਆਂ ਤਕਲੀਫਾਂ ਦੂਰ ਹੋ ਜਾਣਗੀਆਂ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖ ਝੂਠ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਸੱਚ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਸਕੇਗਾ। ਵਿਗਿਆਨ ਤੇ ਤਰੱਕੀ ਦੇ ਰਾਹ ਵਿੱਚ ਇਸ ਸਮੇਂ ਧਰਮ ਅਤੇ ਰੱਬ ਹੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਰੋੜਾ ਹੈ।